(średnia: 4,00)Poniższy tekst jest częścią 5 odcinkowej całości, w której przedstawiam przeobrażenia jakie przechodził Internet od czasu powstania, aż po dającą przewidzieć się przyszłość. Skupiam się na wydarzeniach społecznych i technologicznych, które ukształtowały Internet w takiej formie jaką znamy obecnie.
Będę wdzięczny za komentarze dotyczące przeszłości – co w Waszym odczuciu było ważne i o czym miło jest powspominać :), jak i Wasze opinie na temat tego co się wydarzy – o czym będę pisał w następnych wpisach.
Kolejne odcinki będę publikował w cyklu blisko tygodniowym.
Zapraszam do lektury!
Grzegorz Krzemień
Linki do kolejnych odcinków cyklu:
- Pierwszy baner w Internecie. Historia Internetu.
- Bańka internetowa. Historia Internetu.
- Epoka Web 2.0. Historia Internetu.
- Serwisy społecznościowe. Historia Internetu.
- Real time web. Historia internetu.
Historia Internetu. Pierwszy baner w Internecie.
Żeby w pełni zrozumieć to, czym Internet jest dziś i czym może być w przyszłości, warto poznać jego historię. Oczywiście przedstawiony podział nie jest podziałem ostatecznym. Nie da się jednoznacznie stwierdzić, że np. 13 kwietnia skończyła się jedna i zaczęła inna epoka. Internet ciągle ewoluuje i wszelkie próby wyznaczenia granic czasowych są skazane na porażkę. Z racji na swój globalny charakter, w niektórych miejscach społeczeństwa mogą odkrywać czy mieć do czynienia z różnymi fazami rozwoju Internetu. Niniejsza próba usystematyzowania opiera się na sposobie rozwoju świadomości internautów, znaczenia ich roli w rozwoju Internetu w Polsce i Stanach Zjednoczonych. Wszystko to oczywiście odbywa się w kontekście zmian technologicznych i komunikacji marketingowej za pomocą Internetu. Początkowe zapóźnienie w rozwoju Polski w wykorzystaniu narzędzi i idei, zostaje z każdym rokiem minimalizowane.
Internet jest pełnoletni
Ważnym aspektem jest z pewnością krótki okres obecności Internetu w naszym życiu. Do Polski zawitał w 1991 roku, a jego komercyjną historię należy liczyć od roku 1995, kiedy wystartował pierwszy portal Wirtualna Polska. W ciągu 18 lat Internet, ze znanego zaledwie garstce osób narzędzia, stał się masowym medium. Ciekawym spostrzeżeniem jest fakt, że Internet to medium, w którym większość obserwowanych parametrów rośnie wykładniczo. Obserwację tą pewnie zaburzy kryzys w 2009 roku, ale te dotychczasowe szybkie wzrosty tłumaczą siłę rozwoju tego medium w ciągu ostatnich lat.
Rysunek 1.: Wzrost liczby użytkowników Internetu. Źródło: http://thinkeextension.com/eextension/philippines-government-commits-to-eextension/
Radio? W Internecie? Taaaa..
Skutki zmian, które w przyszłości Internet wniesie do codziennego życia, dziś są praktycznie niewyobrażalne. Gdyby ktoś piętnaście lat temu stwierdził, że za pomocą swojego osobistego komputera, który będzie stał na biurku u niego w domu – może przeczytać gazetę z dowolnego zakątka świata, obejrzeć dowolny program telewizyjny i wybrać radio z dziesiątków tysięcy istniejących – byłby uznany za niepoprawnego fantastę. A obecnie Internet pozwala na wiele więcej!
Internet na początku nie był niczym nadzwyczajnym, był kolejnym kanałem, za pomocą którego przekazywano informacje. Przez cały XIX i XX wiek rolę tą spełniały masmedia w postaci prasy, radia i telewizji. To one dostarczały społeczeństwu informacje, zaspokajały ich potrzebę informacji, wiedzy i zapewniały rozrywkę. Pod koniec XX wieku praktycznie każdy mieszkaniec Polski miał dostęp od masmediów – w formie prasy, telewizji czy radia. Pojawienie się pod koniec XX wieku Internetu, dla większości osób nie zwiastowało więc niczego niezwykłego.
Początki
Na początku lat 90. powstał komercyjny Internet, jako kolejny przejaw ludzkiej pomysłowości. Jego protoplasta stworzony na przełomie lat 60 i 70 miał służyć sferze militarnej do niezawodnej komunikacji – na wypadek wojny atomowej. Okazało się jednak, że udostępniony naukowcom, a później cywilom, zaczyna rozwijać się w sposób, o którym nie myśleli jego militarni ojcowie.
Internet do Polski dotarł w 1991 roku (http://kalendarium.icm.edu.pl/) – w baraku przed budynkiem Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego przy ul. Hożej wymieniono pierwsze wiadomości elektroniczne.
Narzędzie nauk ścisłych
Według szacunków NASK (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa), na przełomie 1995 i 1996 roku liczba internautów w Polsce przekroczyła 500 tysięcy. Badania NASK-u były pierwszą próbą poznania polskiego internauty. Wyniki pokazały, że typowy internauta tego okresu to mężczyzna z wyższym wykształceniem lub student ( 91% w 1995 r. i 87% w 1996r.) nauk ścisłych (67% w 1996r.)
W tym czasie Internet służył do komunikacji za pomocą poczty elektronicznej i dyskusji za pomocą różnych form list dyskusyjnych. Ważna dla środowiska internautów, przestrzegana w praktyce, była netetykieta – zbiór dobrych wzorców zachowań w komunikacji z innymi użytkownikami sieci.
Poniższa tabela z wynikami badań NASK polskich internautów przedstawia, z jakich usług korzystali. Część z nich jak gopher, czy irc – które wielu użytkownikom umożliwiały komunikację za pomocą tekstowych wiadomości w czasie rzeczywistym – są obecnie na wymarciu. Ale w tabeli widoczne są również narodziny usługi, która zrewolucjonizowała Internet – www – ponad dwukrotny przyrost użytkowników w ciągu roku! To właśnie dzięki usłudze www Internet zawdzięcza swoją obecną formę.
Korzystanie z Internetu | ||
usługi | 1995 | 1996 |
poczta elektroniczna | 95% | 94% |
ftp | 68% | 71% |
www | 40% | 89% |
gopher | 50% | 33% |
usenet | 27% | 33% |
irc | – | 22% |
listy dyskusyjne | 37% | 38% |
Rysunek 2.: Źródło: http://www.winter.pl/internet/uzytkownikow.html
Do tej pory Internet służył użytkownikowi do komunikacji za pomocą wiadomości lub kilku użytkownikom za pomocą grup dyskusyjnych. Przełomem było opracowanie prostego sposobu na prezentację dowolnej treści dostępnej dla wszystkich – języka HTML. Internet zaczął wyglądać, jak bliski krewny telegazety, do przeglądania jego zasobów służyły proste przeglądarki tekstowe. Poniższy rysunek pokazuje, jak wyglądałaby strona Wikipedii, gdyby użyć popularnej w tamtych czasach przeglądarki Lynx.
Rysunek 3.: Wygląd Wikipedii w przeglądarce Lynx. Źródło: http://en.wikipedia.org/wiki/File:Lynx-wikipedia.png
Bez obrazków proszę!
Prawdziwą rewolucją była jednak przeglądarka internetowa, która potrafiła wyświetlać strony stworzone w HTML-u. Możliwe stało się zamieszczanie sformatowanego tekstu, zdjęć, plików do pobrania i powiązanie stron za pomocą linków między sobą. Oglądanie tak przygotowanych stron nazywało się „surfowaniem po Internecie”. Ułatwiała to pierwsza komercyjna przeglądarka Netscape Navigator.
Choć obecnie może wydawać się irracjonalne, wówczas korzystanie z przeglądarek umożliwiających wyświetlanie grafiki było w środowisku internautów źle postrzegane – liczył się tylko tekst i czysta informacja. Oczywiście na początku niechęć do zdjęć miała swoje uzasadnienie, ze względu na szybkość łączy, za pomocą których korzystało się Internetu. Podobny ostracyzm ze strony „starych internautów” spotka technologię Flash w kolejnej fazie rozwoju Internetu.
Uwaga komercja!
Start komercyjnego Internetu w Polsce można mierzyć od momentu powstania pierwszego portalu Wirtualnej Polski w 1995 roku. Na początku portale były katalogami polskich serwisów www, z czasem uzupełniano je o informacje tworzone przez redaktorów serwisu. Poniżej wygląd strony głównej serwisu wp.pl z 1998 roku:
Rysunek 4.: Wygląd portalu wp.pl w 1998 roku. Źródło: http://web.archive.org/web/19981201212921/http://wp.pl/
Patrząc na powyższy rysunek łatwo zauważyć, że na stronie głównej serwisu nie ma żadnej reklamy! Pod tym względem Internet był pustynią, z czasem zaczęły pojawiać się pierwsze nieporadne bannery. Często pod bannerem znajdował się link do strony, na której autor prosił o klikanie w banner, który umieścił nie z chęci zysku, ale w celu pozyskania środków finansowych umożliwiających utrzymanie serwera.
Zobacz 20 lat historii webdesignu w Polsce na przykładzie WP.
Pierwszy baner w Internecie
Bannery nie grzeszyły urodą – poniżej pierwszy baner w Internecie, stworzony w 1994 roku dla Modem Media/AT&T przez TANGENT Design/Communications of Westport w postaci statycznej grafiki o wymiarach 468×60 piksli.
Rysunek 5.: Pierwszy baner w Internecie. Źródło: http://adland.tv/content/banner-ads-tenth-birthday
Powstawały pierwsze komercyjne serwisy www, tworzone w firmach przez „entuzjastów komputerów”. Zdecydowana większość ludzi decyzyjnych w firmach nie miała jeszcze pojęcia o tym, czym jest Internet i jak go można wykorzystać. Stworzenie serwisu www traktowano jako niegroźne zagospodarowanie czasu „człowieka od komputerów” w firmie, w momentach, kiedy nie miał co robić.
Internet? Tak słyszałem. To coś dla dziwaków?
W tym czasie Internet nie miał praktycznie żadnego wpływu na funkcjonowanie masmediów i życie ludzi jako ogółu. Co prawda wizjonerzy mówili o nowej ekonomi, gdzie wszystko trzeba będzie tworzyć od podstaw pod kątem Internetu i nie będzie się liczyć wynik finansowy, ale to, ilu ma się użytkowników zarejestrowanych w serwisie, przeliczając ich na przyszły przychód, który mogą przynieść. Wieszczyli koniec mediów i starego ładu korporacyjnego.
W efekcie wybuchu fascynacji Internetem, pierwsza przepowiednia o nowej ekonomi o mało go nie pogrążyła w latach następnych.
Ale o tym w kolejnym odcinku :)
Linki do kolejnych odcinków cyklu:
- Pierwszy baner w Internecie. Historia Internetu.
- Bańka internetowa. Historia Internetu.
- Epoka Web 2.0. Historia Internetu.
- Serwisy społecznościowe. Historia Internetu.
- Real time web. Historia internetu.
